Komputerowe badanie wzroku

CO TO JEST, CO DAJE, A CZEGO NIE MOŻE DAĆ KOMPUTEROWE BADANIE WZROKU?

Powodem wizyty w gabinecie okulistycznym zazwyczaj bywa okresowa kontrola oczu, dobór okularów lub dolegliwości ze strony narządu wzroku. Podstawowymi badaniami okulistycznymi są badania: ostrości wzroku, rodzaju wad wzroku, przedniego odcinka oka, dna oka, ciśnienia śródgałkowego i pola widzenia. Postęp w medycynie i technice spowodował rozwój metod badawczych i aparatury diagnostycznej.

BADANIE OSTROŚCI WZROKU

Ostrość wzroku badana jest przy pomocy tablic ze specjalnie dobranymi znakami. Mogą być nimi litery, cyfry, znaki kół z przerwami w różnych kierunkach lub specjalnie dla dzieci, różne obrazki, czarne rysunki dłoni z rozstawionymi palcami. Znaki ułożone są w rzędy, przy czym wielkość znaków w poszczególnych rzędach jest ściśle określona i zmniejsza się ku dołowi.

BADANIE RODZAJU WADY WZROKU

Dobierając okulary dla osób z wadami wzroku za pomocą tablicy z optotypami, okulista dysponuje kasetą szkieł próbnych i specjalnymi oprawkami okularowymi. Dzięki szkłom może dokonać odpowiedniej korekcji tak, aby badany widział wyraźnie. Przy złożonych wadach wzroku jest to dość żmudne i trudne. Pomocne wówczas staje się uprzednie określenie refrakcji oka (rodzaju wady) metodą tzw. skiaskopii lub za pomocą refraktometrii komputerowej.

CZEMU SŁUŻY BADANIE?

Badanie refrakcji oka określa wadę wzroku wyrażoną w dioptriach. Prawidłowo wykonane badanie jest jedynie cenną wskazówką do właściwego doboru szkieł okularowych, którego dokonuje lekarz okulista lub dyplomowany optometrysta.
Należy podkreślić, że „komputerowe badanie wzroku” to jedynie wstęp do prawidłowego doboru okularów, a często spotykane wykonywanie okularów na podstawie wydruku z aparatu wykonującego pomiar jest błędem mogącym doprowadzić do różnego rodzaju komplikacji w narządzie wzroku.
Łatwość wykonywania badania, zakończona wydrukiem gotowym do przeniesienia na receptę, prowadzi niekiedy do zaniechania konfrontacji uzyskanych danych z wymaganiami oka, a także z wiekiem pacjenta, jego zawodem oraz ewentualnymi innymi zmianami patologicznymi narządu wzroku, czy całego organizmu (np. obrzęk plamki siatkówki, cukrzyca). Jest to błędem w sztuce dobrania odpowiedniej korekcji okularowej. Bardzo często badanie to jest wykonywane zbyt szybko, bez odpowiedniego przygotowania pacjenta
Refraktometr, choć ma mikroprocesor, nie jest komputerem. Nie dokonuje analizy ani oceny narządu wzroku, nie wykrywa chorób oczu.

BADANIE REFRAKCJI NIE WYSTARCZA.

Zarówno po skiaskopii, jak i refraktometrii komputerowej, koniecznie należy sprawdzić ostrość wzroku metodą tablic optotypowych, zakładając szkła próbne. Trzeba zawsze skonfrontować wynik skiaskopii czy pomiaru refrakcji na aparacie komputerowym z indywidualnymi odczuciami i tolerancją dobranych szkieł przez badanego. Błędem jest używanie szkieł dobranych wyłącznie po refraktometrii komputerowej.
Często również spotyka się pacjentów używających przypadkowej korekcji okularowej (okulary „pożyczone od męża, kupione na rynku, czy w aptece”). Jest to olbrzymie zagrożenie dla narządu wzroku osoby zakładającej takie „trochę pomagające” okulary. Może w niektórych przypadkach doprowadzić do znacznego, trwałego ubytku w widzeniu.
Zawsze należy pamiętać o sprawdzeniu ostrości wzroku pacjenta oraz jego odczuć subiektywnych w zaproponowanej korekcji w warunkach Gabinetu Okulistycznego. Należy wtedy poprawić dobór soczewek korekcyjnych.

Optyk Dyplomowany: ŁUCJA BOGUSŁAWSKA

Specjalista Chorób Oczu, Lekarz Okulista: MICHAŁ BOGUSŁAWSKI

Bibliografia:
Opracowano na podstawie:
1. dr n. med. U. Kozak-Tuleta Badanie wad refrakcji oka „Encyklopedia Badań Medycznych” Wydawnictwo Medyczne MAKmed, Gdańsk 1996,
2. „Okulistyka” prof. dr n. med. H. Niżankowska, Wrocław 1995,
3. „Żyjmy dłużej” 3 (marzec) 2000,